85% Học sinh Aralia dành Giải thưởng tại các Cuộc thi Viết luận Quốc tế
Khảo Sát Sinh Viên Mới Tại Đại Học Harvard Tiết Lộ Gì Về Các Vị Trí Lãnh Đạo Và Báo Chí?
Tờ báo chính thức của Đại học Harvard, The Harvard Crimson, thực hiện khảo sát hằng năm đối với sinh viên năm nhất nhằm tìm hiểu thêm về nền tảng, sở thích và đam mê học thuật của họ.
Biểu đồ dưới đây là từ khảo sát năm 2021, cho thấy 87% sinh viên năm nhất Harvard từng giữ ít nhất một vị trí lãnh đạo trong câu lạc bộ hoặc tổ chức. Ngoài ra, khoảng 10% từng là tổng biên tập của báo trường trung học.
Nguồn: Ảnh chụp màn hình từ trang web của The Harvard Crimson
Khảo sát năm 2023 cho thấy 23% sinh viên năm nhất Harvard từng tham gia các hoạt động ngoại khóa liên quan đến báo chí. Những con số này cho thấy một điều: nếu bạn đang cân nhắc các hoạt động ngoại khóa ở trung học, trở thành biên tập viên hoặc đảm nhận các vị trí lãnh đạo cho báo trường là một lựa chọn tuyệt vời!
Báo Trường Trung Học Là Gì?
Báo trường hay tạp chí trường trung học (high school magazine) không chỉ là một ấn phẩm học sinh—nó là nền tảng cho tiếng nói học sinh, bệ phóng cho các nhà lãnh đạo tương lai và một phần không thể thiếu của văn hóa học đường. Nhiều trường trung học tạo điều kiện cho học sinh tự xây dựng và quản lý báo trường. Các ấn phẩm này thường do học sinh điều hành, giáo viên chỉ đóng vai trò cố vấn, cho phép học sinh nắm quyền kiểm soát toàn bộ quá trình biên tập.
Cốt lõi của một tờ báo trường là đưa tin về các sự kiện, vấn đề học sinh quan tâm và rộng hơn là cộng đồng trường học. Nội dung phổ biến bao gồm:
- Tin tức và phóng sự học đường: Cập nhật về sự kiện trong trường, thay đổi hành chính và tin tức địa phương ảnh hưởng đến học sinh và giáo viên.
- Thành tích và giải thưởng: Vinh danh thành tích học tập, thể thao hoặc nghệ thuật của học sinh, giáo viên, hoặc nhà trường.
- Tin tức câu lạc bộ và đội tuyển: Đưa tin về hoạt động của các tổ chức học sinh, đội thể thao, cuộc thi và buổi biểu diễn.
- Phỏng vấn: Trò chuyện với học sinh mới, giáo viên hoặc cựu học sinh nổi bật nhằm mang lại góc nhìn mới mẻ.
- Chuyên mục tư vấn và bình luận: Quan điểm của học sinh về thói quen học tập, chọn môn học, đời sống học đường và các vấn đề xã hội.
- Phê bình nghệ thuật và văn hóa: Đánh giá sách, phim, âm nhạc và xu hướng truyền thông phản ánh sở thích học sinh.
Một số trường trung học danh giá ở Mỹ như Groton School (The Circle Voice), Deerfield Academy (The Deerfield Scroll) và Choate Rosemary Hall (The Choate News) có những tờ báo học sinh lâu đời duy trì chuẩn mực báo chí cao. Những ấn phẩm này thường được xem là hoạt động ngoại khóa có giá trị nhất cho học sinh và được đánh giá cao bởi hội đồng tuyển sinh Đại học Mỹ. Tại các trường trung học tại Việt Nam, hoạt động sản xuất báo trường có thể không quá phổ biến hoặc được biết đến dưới một hình thức khác như câu lạc bộ truyền thông, sử dụng báo điện tử là chủ yếu thay vì báo in (báo giấy). Tuy nhiên, những vị trí trong câu lạc bộ hoặc kỹ năng mà các bạn học sinh được trau dồi qua các hoạt động như biên tập tin tức, hay thực hiện phỏng vấn sẽ có nhiều sự tương đồng.
Điều tạo nên sự khác biệt của báo trường so với các câu lạc bộ khác là sự tự do và trách nhiệm mà nó trao cho học sinh. Người viết, biên tập viên, thiết kế và nhiếp ảnh gia phải hợp tác dưới áp lực thời gian dựa trên thời điểm xuất bản theo tháng hoặc theo quý, thể hiện khả năng đánh giá biên tập và duy trì tính chính trực trong đưa tin. Chính sự độc lập này nuôi dưỡng tư duy phản biện, sáng tạo và sự tự tin—những kỹ năng dễ chuyển đổi và được đánh giá cao trong tuyển sinh đại học và cả sau này.
Các Vai Trò Thường Thấy Trong Báo Trường Trung Học
Một số trường trung học có mở các khóa học báo chí, nơi học sinh có thể tham gia sản xuất báo trường trong giờ học và nhận tín chỉ học thuật. Nhiều trường khác xem báo trường là hoạt động ngoại khóa (như một câu lạc bộ), nghĩa là học sinh sẽ sử dụng thời gian sau giờ học để tham gia. Dù được tổ chức theo hình thức nào, việc làm trong báo trường đều đòi hỏi cam kết thời gian đáng kể, khiến nó trở thành một hoạt động vừa thử thách vừa bổ ích.
Nhìn chung, các vai trò trong báo trường có thể thay đổi tùy theo định hướng của từng trường, nhưng hầu hết đều tạo cơ hội cho học sinh tham gia vào các lĩnh vực chính như sáng tạo nội dung, thiết kế và định hướng biên tập. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về các vai trò này!
1. Phóng viên / Người viết bài
Phóng viên là trụ cột của bất kỳ tờ báo hay trang tin tức nào và báo trường cũng không phải ngoại lệ. Phóng viên sẽ có vai trò thu thập thông tin, thực hiện phỏng vấn, nghiên cứu đề tài và viết bài.
Các bài viết thường được giao dựa trên sở thích và mối quan tâm cá nhân của phóng viên, sự kiện đang diễn ra trong trường, hoặc theo chủ đề do nhóm biên tập lựa chọn cho từng số báo.
Các thành viên mới thường bắt đầu từ vị trí phóng viên, cho phép họ học các kỹ năng cơ bản như viết, nghiên cứu và biên tập đồng thời làm quen với quy trình xuất bản.
2. Biên tập viên
Khi học sinh đã có thêm kinh nghiệm và am hiểu quy trình sản xuất của báo trường, các bạn có thể đảm nhận vai trò biên tập viên. Biên tập viên giám sát công việc của phóng viên, đảm bảo rằng các bài viết đạt chuẩn về chất lượng, độ chính xác và phù hợp với phong cách của tờ báo.
Biên tập viên làm việc chặt chẽ với người viết để đưa ra phản hồi xây dựng, đề xuất chỉnh sửa và hướng dẫn các phóng viên cải thiện kỹ năng viết. Các học sinh đảm nhận vị trí này cũng đảm bảo rằng bài viết được kiểm tra về độ chính xác của thông tin và được hoàn thiện trước khi xuất bản.
Biên tập viên thường tham gia các buổi họp để lên ý tưởng bài viết, xây dựng chủ đề cho từng số báo và xác định các thứ tự ưu tiên trong quá trình đưa tin. Công việc của họ rất quan trọng để đảm bảo sự nhất quán về giọng điệu và phong cách trong toàn bộ ấn phẩm báo trường.
3. Tổng Biên Tập
Tổng biên tập là vị trí cao nhất trong đội ngũ biên tập của một tờ báo trường. Vai trò này bao gồm việc giám sát toàn bộ quá trình xuất bản từ đầu đến cuối. Tổng biên tập đưa ra quyết định cuối cùng về nội dung, lựa chọn bài viết và định hướng chung của tờ báo.
Ngoài ra, họ còn là cầu nối giữa nhóm làm báo và giáo viên cố vấn. Tổng biên tập quản lý các buổi họp biên tập, lịch xuất bản và định hình tầm nhìn của toàn tờ báo.
4. Thiết Kế
Nhóm thiết kế chịu trách nhiệm về hình thức trình bày của tờ báo. Thành viên nhóm này cần những kỹ năng như thiết kế đồ họa hay nhiếp ảnh để có thể sáng tạo những thiết kế thu hút cho tờ báo trường. Nhóm thiết kế tạo nên diện mạo tổng thể của ấn phẩm, đảm bảo hình ảnh, tiêu đề và nội dung có bố cục cân bằng và hấp dẫn trên mỗi trang. Nhóm này phối hợp chặt chẽ với biên tập viên để bảo đảm thiết kế mỗi bài báo hài hòa với nội dung biên tập.
5. Quản Lý Mạng Xã Hội
Trong thời đại số, mạng xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc phân phối và quảng bá báo trường. Tại đa số các trường trung học hiện tại, báo trường sẽ được phát hành online nên việc có một đội ngũ các thành viên quản lý và sản xuất bài đăng trên mạng xã hội là vô cùng quan trọng. Các bạn quản lý mạng xã hội sẽ chịu trách nhiệm cho sự xuất hiện của báo trên các nền tảng online như Instagram, Twitter hoặc Facebook. Hình thức và sự hiện diện trên mạng xã hội của báo cần phải có sự thống nhất về mặt hình ảnh, nội dung truyền tải, và phù hợp với độc giả của báo trường.
Nhiều trường hợp, các bạn quản lý mạng xã hội cần thiết kế các nội dung quảng cáo trên mạng và tham gia vào các chiến dịch tiếp thị nhằm thu hút độc giả và tăng sự tương tác cho báo.
6. Các Vai Trò Khác
- Biên tập viên nội dung (Copy Editor): Đảm bảo bài viết chính xác về ngữ pháp, rõ ràng và súc tích, đặc biệt nếu báo trường của bạn được biên tập song ngữ hoặc bằng ngôn ngữ không phải tiếng Việt.
- Quản lý quảng cáo: Tại nhiều trường trung học Mỹ, các tờ báo trường trung học nhận được sự quan tâm lớn từ không chỉ học sinh trong trường mà còn cả phụ huynh và học sinh từ nhiều trường khác nên sẽ có những nhãn hàng muốn được xuất hiện trên báo để quảng bá sản phẩm. Trong trường hợp này, báo trường sẽ cần một bạn quản lý chuyên giám sát các hoạt động liên quan đến quảng cáo như làm việc với các đối tác quảng cáo hay tìm kiếm đối tác tiềm năng để tạo thêm nguồn thu phục vụ cho chi phí in ấn và sản xuất của báo.
- Nhóm đưa tin sự kiện: Các phóng viên chuyên trách đưa tin về các sự kiện cụ thể như trận đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật hoặc hoạt động cộng đồng. Khác với các phóng viên thông thường, các phóng viên sự kiện cần có sự linh hoạt và tốc độ trong việc sản xuất thông tin để bắt kịp với dòng chảy sự kiện.
Mỗi vai trò trên đều giữ vị trí quan trọng trong vận hành một tờ báo trường, mang lại cho học sinh cơ hội phát triển đa dạng kỹ năng.
Hoạt Động Báo Trường Có Thể Giúp Ích Cho Hồ Sơ Đại Học Như Thế Nào?
Thể Hiện Năng Lực Học Thuật
Tham gia báo trường có thể tạo ra nền tảng để học sinh phát triển và thể hiện nhiều kỹ năng học thuật. Viết báo thường đòi hỏi phải nghiên cứu, xây dựng bài viết hấp dẫn, thực hiện phỏng vấn và phân tích sự kiện. Dù là viết tin tức, bài xã luận hay bài viết chuyên đề, học sinh đều thể hiện khả năng tiếp cận các chủ đề phức tạp và truyền tải ý tưởng một cách rõ ràng, thuyết phục.
Các trường đại học hàng đầu rất đề cao kỹ năng viết học thuật và giao tiếp. Đối với những học sinh muốn nổi bật trong hồ sơ đại học, việc đính kèm các bài báo đã được xuất bản có thể là một phần tài liệu bổ sung xuất sắc bên cạnh bài luận cá nhân và bảng thành tích học tập. Đặc biệt, với các học sinh quốc tế, nếu các bài báo của bạn được sản xuất song ngữ sẽ thể hiện khả năng ngôn ngữ linh hoạt để hoàn thành chương trình học tại đại học Mỹ. Những bài viết này thể hiện năng lực viết, tư duy phản biện và sự quan tâm đến các vấn đề xã hội — tất cả đều là yếu tố được đánh giá cao trong quá trình xét tuyển.
Chứng Minh Năng Lực Lãnh Đạo
Lãnh đạo là một trong những kỹ năng được các trường đại học tìm kiếm nhiều nhất ở ứng viên. Đảm nhiệm những vị trí chủ chốt trong báo trường, như Tổng Biên Tập, giúp học sinh có cơ hội thể hiện kỹ năng tổ chức và lãnh đạo một cách thực tế. Những vai trò này đòi hỏi học sinh phải điều phối đội ngũ phóng viên, phân công đề tài, giám sát quy trình biên tập và đảm bảo tiến độ xuất bản.
Hơn nữa, ảnh hưởng mà học sinh có thể tạo ra thông qua báo trường cũng là một yếu tố quan trọng trong hồ sơ đại học. Một bài phóng sự điều tra do học sinh dẫn dắt hoặc một bài xã luận làm dấy lên cuộc thảo luận rộng khắp trong trường có thể cho thấy khả năng lãnh đạo và sức ảnh hưởng. Khi học sinh góp phần định hướng tư duy trong cộng đồng trường học, họ thể hiện đúng tinh thần mà nhiều trường đại học danh tiếng đang tìm kiếm: những cá nhân vừa có năng lực học thuật, vừa có động lực tạo ra thay đổi tích cực trong xã hội.
Tạo Lợi Thế Cạnh Tranh Nhờ Kinh Nghiệm Độc Đáo
Tham gia báo trường có thể là điểm khác biệt nổi bật trong hồ sơ ứng tuyển, đặc biệt khi kết hợp cùng các lĩnh vực học thuật khác. Ví dụ, học sinh yêu thích các ngành STEM có thể dùng vai trò của mình trong báo trường để khám phá mối liên hệ giữa khoa học, công nghệ và xã hội. Bằng cách viết bài về các chủ đề như tác động đạo đức của công nghệ mới hoặc vai trò của giáo dục STEM, học sinh cho thấy khả năng tư duy liên ngành và tham gia vào nhiều mối quan tâm học thuật khác nhau.
Gần đây, dữ liệu báo chí (data journalism) đã trở thành một lĩnh vực phát triển nhanh, mang lại cơ hội để học sinh kết hợp kỹ năng phân tích với đam mê kể chuyện. Bằng cách sử dụng bộ dữ liệu để phân tích xu hướng hoặc khám phá vấn đề xã hội, học sinh chứng minh được khả năng tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn và trình bày theo cách hấp dẫn, mang tính giáo dục. Kiểu công việc liên ngành như vậy giúp học sinh nổi bật và thể hiện năng lực kết nối giữa kỹ năng kỹ thuật và khả năng giao tiếp sáng tạo.
Cơ Hội Mở Rộng Mối Quan Hệ và Xin Thư Giới Thiệu Ấn Tượng
Việc tham gia biên tập báo trường cũng giúp học sinh xây dựng mối quan hệ vững chắc với giáo viên trường kiêm cố vấn báo trường — những người có thể giúp bạn viết những lá thư giới thiệu giá trị cho hồ sơ du học. Ở nhiều trường, giáo viên cố vấn báo trường thường là người dạy các môn xã hội hoặc nhân văn, và là người hướng dẫn học sinh trong quá trình viết, biên tập và phát triển bài viết. Làm việc chăm chỉ, có trách nhiệm và chủ động trong đội ngũ báo trường có thể giúp học sinh gây ấn tượng với giáo viên, từ đó nhận được những lá thư giới thiệu mô tả chi tiết tinh thần làm việc và khả năng hợp tác hiệu quả của học sinh. Những bức thư như vậy thường rất có trọng lượng vì giáo viên hiểu rõ năng lực của học sinh qua quá trình làm việc cùng nhau.
Ngoài ra, tham gia báo trường còn mang lại cơ hội kết nối với cựu học sinh, nhà báo địa phương và các chuyên gia khác — những người có thể cung cấp lời khuyên, kinh nghiệm hoặc kết nối nghề nghiệp quý giá. Ví dụ, nếu học sinh thực hiện một cuộc phỏng vấn với một cựu học sinh nổi bật cho bài viết đặc biệt, họ có thể xây dựng được mối quan hệ lâu dài với người đó. Những mối quan hệ này có thể trở nên rất hữu ích khi học sinh tìm kiếm thực tập, cơ hội việc làm hoặc cố vấn trong tương lai, đồng thời mở ra một mạng lưới chuyên nghiệp từ sớm.
Tạo Nền Tảng Để Tham Gia Các Cuộc Thi Quốc Tế
Khi học sinh đã có nhiều kinh nghiệm viết và biên tập thông qua báo trường, các em có thể làm nổi bật hồ sơ ứng tuyển bằng cách tham gia các cuộc thi viết trong nước và quốc tế. Những cuộc thi như Cuộc thi Viết xã luận của The New York Times hoặc Giải Thưởng Nghệ Thuật & Viết Scholastic cho phép học sinh thể hiện khả năng viết, cơ hội nhận được nhiều giải thưởng quốc tế và cho trường đại học thấy được tiềm năng của mình. . Ngoài ra, bài viết của học sinh trong tờ báo cũng có thể nhận được sự chú ý của báo địa phương hoặc các nhà báo trong và ngoài nước. Một bài báo thu hút sự chú ý rộng rãi, đặc biệt nếu nó bàn về các vấn đề cộng đồng hoặc mang góc nhìn độc đáo, sẽ cho thấy khả năng của học sinh trong việc kết nối với độc giả lớn hơn và thể hiện tiềm năng tạo ra tác động trong cộng đồng.
Làm Thế Nào Để Thành Công Tham Gia Ứng Tuyển Ban Biên Tập Báo Trường?
1. Bắt Đầu Với Vai Trò Phù Hợp Năng Lực và Định Hướng Cá Nhân
Nếu bạn mới bắt đầu, đừng quá lo lắng phải tham gia các vai trò lớn ngay lập tức. Hầu hết các tờ báo trường đều có nhiều vị trí khác nhau: phóng viên, biên tập viên, nhiếp ảnh gia, thiết kế đồ họa, người quản lý mạng xã hội, và cả kỹ thuật viên phụ trách dàn trang hoặc website. Việc chọn một vai trò phù hợp với sở thích và kỹ năng sẽ giúp bạn gắn bó lâu dài và phát triển nhanh chóng.
Ví dụ:
- Nếu bạn yêu thích viết và tìm hiểu sự kiện, hãy bắt đầu với vai trò phóng viên.
- Nếu bạn giỏi ngôn ngữ và chú ý đến chi tiết, hãy thử làm biên tập viên.
- Nếu bạn có mắt thẩm mỹ và đam mê sáng tạo, vai trò thiết kế hoặc nhiếp ảnh sẽ phù hợp hơn.
2. Chủ Động Tìm Kiếm Cơ Hội
Hãy chủ động hỏi giáo viên phụ trách hoặc thành viên ban biên tập cách tham gia. Nếu trường bạn không có báo trường, bạn thậm chí có thể là người khởi xướng và tạo ra 1 CLB báo chí. Nhiều trường sẵn sàng hỗ trợ nếu có học sinh nhiệt tình muốn xây dựng một tờ báo chính thức hoặc bản tin điện tử.
Trước khi tham gia hay bắt đầu mở 1 CLB, học sinh cần chuẩn bị trước những câu hỏi như:
- Quy trình viết bài và gửi bài như thế nào?
- Có lịch họp định kỳ không?
- Có cần nộp đơn ứng tuyển không, và nếu có thì cần chuẩn bị gì?
3. Học Cách Viết Báo Chuyên Nghiệp
Viết cho báo trường không giống viết luận văn hay nhật ký. Bạn cần học cách:
- Xác định chủ đề phù hợp với độc giả của báo trường.
- Đặt tiêu đề thu hút và chính xác.
- Viết mở bài ngắn gọn, rõ ràng và đi thẳng vào vấn đề.
- Cân bằng giữa thông tin và ý kiến cá nhân (nhất là với bài xã luận).
- Kiểm tra tính xác thực và chính thống của thông tin, đặc biệt khi đề cập đến một nhân vật hay sự kiện.
Bạn có thể học từ việc đọc các bài báo chuyên nghiệp, tham gia workshop viết, hoặc xin nhận phản hồi từ biên tập viên kỳ cựu.
4. Giao Tiếp và Làm Việc Nhóm Tốt
Báo trường là môi trường cộng tác. Bạn sẽ thường xuyên làm việc với các phóng viên, biên tập viên, giáo viên phụ trách và cả người được phỏng vấn. Để thành công:
- Tôn trọng deadline (hạn chót/hạn nộp bài).
- Trả lời email hoặc tin nhắn nhanh chóng, chuyên nghiệp.
- Góp ý mang tính xây dựng và sẵn sàng nhận phản hồi.
- Hỗ trợ đồng đội khi họ cần giúp đỡ — từ việc sửa bài cho đến tổ chức sự kiện ra mắt số báo.
Những kỹ năng này không chỉ giúp bạn trở thành thành viên chủ chốt, mà còn giúp bạn phát triển kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm — yếu tố rất có ích khi lên đại học hoặc đi làm.
5. Tìm Cách Mở Rộng Tầm Ảnh Hưởng Của Tờ Báo
Sau khi đã quen thuộc với công việc viết và xuất bản, hãy tìm cách nâng cao chất lượng và tầm ảnh hưởng của tờ báo:
- Gợi ý chủ đề đang là xu hướng, có sức lan tỏa trong học sinh.
- Mở thêm chuyên mục mới: phỏng vấn, thư độc giả, mục sáng tạo, v.v.
- Tận dụng mạng xã hội để chia sẻ nội dung báo rộng rãi hơn.
- Tìm cơ hội hợp tác với các tổ chức trong hoặc ngoài trường, ví dụ như câu lạc bộ môi trường, nhóm học sinh quốc tế, hay các hội nghị học sinh.
Khi bạn giúp tờ báo phát triển, bạn không chỉ tạo ra sản phẩm có giá trị, mà còn chứng minh được năng lực lãnh đạo và tinh thần đổi mới của mình.
6. Xây Dựng Danh Mục Bài Viết và Ghi Lại Thành Tựu
Một khi học sinh có nhiều bài báo được xuất bản, các em nên tao một blog cá nhân, portfolio hoặc đăng tải lên MXH như Medium. Khi đến thời điểm làm hồ sơ đại học, bạn sẽ có sẵn:
- Danh sách các bài viết tiêu biểu.
- Vị trí và vai trò bạn đã đảm nhiệm trong đội ngũ.
- Những thành tựu nổi bật như tăng lượng độc giả, khởi xướng chuyên mục mới, hoặc giành giải thưởng.
Nếu bạn có thể mô tả cụ thể tác động của bài viết — như “bài xã luận này được chia sẻ hơn 300 lượt trong cộng đồng học sinh” — bạn sẽ càng thuyết phục được hội đồng tuyển sinh rằng mình là một ứng viên nổi bật và giàu tiềm năng.
Tham gia vào đội ngũ báo trường có thể là một trải nghiệm đầy hào hứng và bổ ích, qua đó bạn sẽ phát triển các kỹ năng quan trọng về viết lách, lãnh đạo và giao tiếp. Dù bạn bắt đầu với vai trò phóng viên hay có tham vọng trở thành tổng biên tập, những kỹ năng bạn tích lũy được từ trải nghiệm này sẽ phục vụ tốt cho bạn trong học tập và sự nghiệp tương lai.
Tham gia Khóa học “Biên Tập Báo Trường Trung Học” của Aralia
Trong khóa học này, học sinh sẽ học cách xây dựng, xuất bản và điều hành một tạp chí văn học trực tuyến từ đầu đến cuối. Nội dung khóa học bao gồm: phát triển nhận diện thương hiệu và tên tạp chí, quảng bá lời kêu gọi gửi bài, quản lý các bài viết gửi đến và chọn lọc các tác phẩm để xuất bản. Học sinh cũng sẽ được thực hành hiệu đính, biên tập nội dung, cũng như thiết kế, xây dựng và ra mắt một tạp chí kỹ thuật số sử dụng các nền tảng website miễn phí.
Khóa học Biên Tập Báo Trường Trung Học
Tạo ra tạp chí trung học của riêng bạn! Học các kỹ năng biên tập, thiết kế, lãnh đạo và xuất bản trong khi xây dựng một danh mục viết nổi bật.
